CUỘC SỐNG VÀ HẠNH PHÚC Mr. Nguyen Dang De
Mục đích cuối cùng của phần lớn con người ta sống trên cõi đời này là được hạnh phúc và tự do. Vậy làm thế nào để được hạnh phúc và tự do? Trong bài viết này tác giả đề cập đến 2 vấn đề lớn và chủ yếu giúp bạn sống hạnh phúc và tự do. Đó là bạn: Hãy sống tự lập và hãy sống theo mình.
I.HÃY SỐNG TỰ LẬP
1. Vì sao chúng ta phải sống tự lập
Thứ nhất, không ai nuôi bạn suốt cả đời
Tất cả con người ta sống trên cõi đời này đều cần có miếng cơm để ăn, để sống, để tồn tại. Vì vậy từ lúc bạn sinh ra đến khi bạn từ giả cõi đời bạn đều cần có cơm ăn, cần có tiền để sống, thậm chí trước khi bạn sinh ra, khi bạn còn là một bào thai còn nằm trong bụng mẹ, mẹ bạn cũng cần có tiền để có cái ăn, cái bồi dưỡng, để nuôi sống bạn và sau khi bạn mất, bạn cũng cần có tiền để lo hậu sự. Nói tóm lại, cơm áo gạo tiền sẽ theo bạn trong suốt cả cuộc đời này bất luận bạn là ai, bạn ở đâu, hay làm nghề gì.
Khi còn trẻ bạn sống dựa vào bố mẹ, nhưng khi lớn lên bạn phải tự lo cho bản thân mình, tức bạn phải sống tự lập. Bố mẹ rồi cũng sẽ mất chứ không ai nuôi bạn suốt cả cuộc đời được.
– Thứ hai, bạn sống tự lập để sống có ích cho đời
Thử hỏi một người sống cứ dựa vào người khác, cứ ăn bám vào người khác thì liệu họ sống trên cõi đời này để làm gì, họ sống có ích gì cho đời, cho người hay chỉ là gánh nặng cho người khác, cho xã hội. Bạn hãy sống tự lập để không trở thành gánh nặng cho đời, cho người mà còn đem lại ích lợi cho đời, cho người, cho xã hội.
Nói như Malraux: ” Cuộc đời không đáng giá gì cả, nhưng không có gì đáng giá bằng cuộc đời”. Nếu bạn chẳng làm gì cả chỉ sống dựa vào người khác thì cuộc đời của bạn không đáng giá, nhưng nếu bạn sống và làm việc tích cực để giúp ích cho đời, cho người thì cuộc đời của bạn rất đáng giá.
– Thứ ba, bạn sống tự lập để khẳng định giá trị của chính mình
Khi bạn sống tự lập, bạn sẽ tự hào rằng mình đã có thể tự lo cho mình, bạn không phải dựa vào người khác. Lúc đó giá trị của bạn sẽ tăng lên và người đời cũng sẽ nhìn bạn bằng một con mắt khác, tức bạn khẳng định được giá trị của chính mình.
Ở nước ngoài, họ tập cho con cái sống tự lập từ nhỏ, sau 18 tuổi họ cho con ra ở riêng đế sống tự lập, lúc đó có thể kinh tế vẫn còn lệ thuộc vào bố mẹ phần nào, nhưng những cái khác con cái phải tự lo. Cũng có những đứa con sau 18 tuổi họ đã tự lập hoàn toàn.
2.Ý nghĩa của việc sống tự lập
– Bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc
Khi bạn sống tự lập bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn rất nhiều so với việc sống dựa dẫm vào người khác. Lúc đó bạn sẽ tự chủ được cuộc đời mình, bạn không còn phải lo lắng khi người bạn dựa dẫm “quay lưng” hay cư xử tệ với bạn… Thật ra đối với một người bình thường, sống dựa vào người khác là bất đắc dĩ thôi.
– Bạn không bị người đời xem thường
Có những người khi còn trẻ có tư tưởng dựa dẫm vào bố mẹ, khi lớn lên dựa dẫm vào vợ hoặc chồng, còn khi già dựa dẫm vào con…Nếu bạn có tư tưởng đó, tôi khuyên bạn hãy quên đi vì cái gì cũng có cái giá của nó, bạn sống như vậy cái giá bạn trả sẽ rất đắt. Bạn nên nhớ rằng khi bạn sống dựa dẫm vào người khác họ sẽ coi bạn chẳng ra gì và đó là cái nhục chứ không phải là cái vinh, cái sướng. Tôi khuyên bạn hãy đi bằng đôi chân của chính mình, hãy sống tự lập để không bị người đời xem thường, để không bị người đời khinh rẻ.
– Bạn sẽ chủ động trong công việc, trong cuộc sống gia đình
Khi bạn sống tự lập bạn sẽ chủ động trong công việc của mình, nếu bạn không muốn làm việc ở nơi này, công việc này bạn sẽ chuyển sang làm việc ở nơi khác, công việc khác. Bạn sẽ chủ động và tự do lựa chọn công việc của mình, cuộc sống của mình trong khả năng của mình, không bị người khác sắp đặt. Trong cuộc sống gia đình cũng vậy, nếu bạn sống tự lập bạn sẽ chủ động trong việc lập gia đình và chia tay khi bạn cảm thấy không hạnh phúc với người bạn đời. Hiện nay có rất nhiều người khi sống dựa dẫm vào người bạn đời, nhưng khi bị người bạn đời phản bội, hoặc đối xử tệ, hoặc cuộc sống hôn nhân không hạnh phúc vì nhiều lý do, họ không dám chia tay vì nếu chia tay họ không thể tự lo được cho mình, không thể nuôi con được… và đành phải “ngậm bò hòn làm ngọt” sống tiếp dù không hạnh phúc hay bất hạnh.
3. Làm cách nào để sống tự lập
– Bạn phải có năng lực
Có ba vấn đề cốt lõi để đánh giá năng lực của một người, là nền tảng để tạo nên thành công của một người, đó là: Kiến thức, kỹ năng, thái độ. Trong đó thái độ là yếu tố quan trọng nhất. Thái độ ảnh hưởng đến việc sử dụng kiến thức, đến khả năng của bạn trong cuộc sống. Bạn nên nhớ rằng thái độ còn quan trọng hơn trình độ vì: Bạn rèn luyện kỹ năng, nâng cao kiến thức dễ hơn rèn luyện thái độ, thái độ ảnh hưởng đến năng suất, hiệu suất làm việc của bạn, thái độ sẽ giúp bạn vượt qua những khó khăn trở ngại trong cuộc sống.
Vì vậy điều quan trọng nhất đầu tiên để bạn sống tự lập là bạn phải quyết tâm sống tự lập, chứ bạn không muốn sống tự lập thì làm sao bạn sống tự lập được? Có nhiều người sinh ra trong những gia đình giàu có nhưng họ vẫn muốn sống tự lập và ngược lại có những người sinh ra trong những gia đình nghèo khó nhưng họ lại không muốn sống tự lập.
Sau đó bạn phải có kiến thức và kỹ năng cần thiết để làm việc, để sống tự tập. Nói tóm lại là bạn cần phải có năng lực để sống tự lập, để chủ động trong công việc và cuộc sống của mình để khi không dựa dẫm vào người khác bạn vẫn tồn tại được, bạn vẫn sống được.
– Bạn phải có nghị lực.
Theo học giả Nguyễn Hiến Lê, nghị lực của con người đượcc tập hợp từ 3 yếu tố: Suy nghĩ, quyết định và hành động. Cho dù bạn có năng lực cỡ nào, nếu bạn không có nghị lực, không nỗ lực phấn đấu, bạn sẽ không bao giờ thành công ở bất cứ lĩnh vực nào.
Nhà văn Lỗ Tấn có nói: “Trên bước đường thành công của con người ta không có chân của kẻ lười biếng”. Bạn nên nhớ rằng đặc điểm chung của những người thành công trên thế giới này đều là nỗ lực, nỗ lực, nỗ lực… làm việc không ngừng nghỉ.
Vì vậy muốn sống tự lập, ngoài năng lực bạn cần phải có nghị lực, phải nổ lực phấn đấu để sống tự lập.
– Chọn con đường đúng
Bạn nên nhớ rằng “Không phải con đường nào cũng đến được La Mã, có con đường đi nhanh, có con đường đi chậm và có cả con đường không bao giờ đến được La Mã”. Vì vậy bạn cần hết sức cẩn thận và cân nhắc để lựa chọn cho mình một ngành nghề, một công việc, một con đường phù hợp với bạn, khả thi với bạn(tức bạn phải làm được) và phù hợp với thời đại để giúp bạn thành công. Tôi từng chứng kiến nhiều người tài giỏi, họ nỗ lực phấn đấu cả đời nhưng chẳng thành công, chẳng giàu có được, phải sống trong cảnh nghèo khó vì ngành nghề họ chọn không thể thành công được, không thể làm giàu được, không phù hợp với thời đại…Ví dụ bạn chọn nghề làm công nhân, làm ruộng, làm rẫy…bạn sẽ không bao giờ thành công được, không bao giờ giàu được dù bạn có cố gắng…
Theo xu hướng chung, con đường hay ngành nghề nào mà ai cũng có thể làm được, không cần kiến thức hay kỹ năng sẽ rất khó giúp bạn thành công và bạn không nên chọn. Bạn nên chọn con đường hay ngành nghề mà không phải ai cũng làm được, có rất ít người làm được nhưng bạn làm được thì bạn nên chọn. Khi đó bạn mới hơn người, bạn mới tạo nên sự khác biệt so với người khác được.
– Sự may mắn
Trên bước đường thành công của con người ta đều cần một chút may mắn kể cả những thiên tài. Nhà bác học thiên tài Einstein có nói: “ Dù anh có thông minh xuất chúng, dù anh có cẩn thận tuyệt vời, trước sau gì anh cũng có sự may rủi”. Vì vậy bạn cũng cần một chút may mắn để có thể sống tự lập được. Nếu bạn sinh ra bị tật nguyền hoặc bị bệnh tật bẫm sinh, bạn muốn sống tự lập cũng rất khó. Hoặc bạn sinh ra trong một gia đình quá nghèo khó, một đất nước bị chiến tranh bạn muốn sống tự lập cũng rất khó. Hoặc vì thời thế đổi thay, hoặc bạn gặp quá nhiều thăng trầm và rủi ro trong cuộc sống… bạn cũng khó sống tự lập được.
Nhưng bạn nên nhớ rằng không ai may mắn cả cuộc đời, không ai rủi ro cả cuộc đời và một khi bạn nỗ lực, cố gắng nhiều thì may mắn sẽ đến với bạn nhiều, rủi ro sẽ đến với bạn ít và ngược lại. Một khi bạn nổ lực, cố gắng hết sức mình thì nếu bạn không thành công nhiều, thì bạn cũng thành công ít hoặc cũng không quá tệ chứ không có chuyện không được gì cả?
II.HÃY SỐNG THEO MÌNH
1.Vì sao chúng ta phải sống theo mình
– Không ai hiểu bạn bằng bạn
Bạn nên nhớ rằng không ai hiểu rõ hoàn cảnh của bạn hơn bạn, không ai biết rõ điểm mạnh, điểm yếu của bạn hơn bạn, không ai trân trọng bạn hơn bạn, không ai thương bạn hơn bạn, vì vậy bạn nghe theo bạn, sống theo bạn là đúng nhất. Tất nhiên những ý kiến đóng góp của người khác bạn vẫn tham khảo, trân trọng để có cái nhìn đa chiều, đa khía cạnh, đa góc độ khác nhau nhằm giảm thiểu rủi ro, tăng khả năng thành công nhưng quyết định cuối cùng vẫn là ở bạn.
Steve jobs đã nói rằng:“ Thời gian của bạn không nhiều, đừng lãng phí bằng cách sống cuộc đời của người khác. Đừng nghe những lời giáo điều, vì đó là suy nghĩ của người khác. Đừng để những quan điểm ồn ào lấn át tiếng nói bên trong của bạn.”
Hiện nay có nhiều người thành công là nghe theo mình và rất ít người thành công khi nghe theo người khác…
Ví dụ: Khi Thủ tướng Võ Văn Kiệt cho xây dựng đường dây 500 kvolt Bắc – Nam, nhiều người phản đối. Ông ta nói rằng ai phản đôi thì đứng sang một bên, ai muốn làm thì đứng vào hàng ngũ, và ông ta quyết định làm, cuối cùng thành công.
Hay Magellan quyết định đi vòng quanh thế giới, ông trình lên Vua Bồ Đào Nha nhưng không được chấp thuận, nhiều người phản đối. Sau đó ông bỏ Bồ Đào Nha qua Tây Ban Nha và trình lên vua Tây Ban Nha và được chấp thuận. Cuối cùng ông cũng thực hiện được chuyến đi vòng quanh thế giới đầu tiên và thu được nhiều kết quả ý nghĩa, hữu ích.
Bạn cũng nên nhớ rằng một trong những nuối tiếc lớn nhất của những người trước khi mất là họ: “Nuối tiếc vì họ đã không đủ dũng cảm để sống thực với chính mình mà sống theo mong muốn của những người khác”.
Vì vậy ở đời ai nói cái gì, khuyên cái gì bạn cũng nghe theo là không được, không ổn, bạn phải nghe theo mình và sống theo mình là chính nhưng vẫn tham khảo ý kiến từ người khác.
-Bạn là người hưởng lợi và chịu trách nhiệm về những gì bạn làm
Cứ theo đạo lý ở đời, ai làm nấy chịu, nếu bạn sống theo mình, bạn làm theo mình thì khi thành công bạn sẽ được hưởng lợi từ sự thành công đó, còn khi thất bại bạn phải chịu trách nhiệm về thất bại đó. Còn bạn nghe theo người khác nếu thất bại bạn sẽ cảm thấy rất hối hận vì nghe theo người khác, vì nghe theo lời bạn xấu. Hơn nữa lời khuyên của người khác ngoài những yếu tố tích cực đôi khi còn có cả những yếu tố tiêu cực như sự ích kỷ, sự ganh ghét, sự đố kỵ của người đời…
– Làm theo mình bạn mới tạo nên sự khác biệt
Bạn nghe theo mình, làm theo mình, sống theo mình bạn mới tạo ra sự khác biệt của mình so với người khác, chứ bạn nghe theo người khác thì bạn chỉ là bản sao của người khác thôi, bạn cũng chỉ là : “Lục nhục thường tài, lai rai cắc ké”. Các bạn nên nhớ rằng các tỷ phú công nghệ thành công lớn hiện nay như Elon Musk, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg ngoài kiến thức và kỹ năng của họ, họ còn có tư duy khác biệt so với những người khác để thành công hơn người khác.
2.Ý nghĩa của việc sống theo mình
– Được hạnh phúc, tự do, mãn nguyện
Thật lòng mà nói, không có gì hạnh phúc bằng được sống theo mình, được làm những việc mình yêu thích, được phát huy hết những khả năng, năng lực của mình. Khi đó bạn sẽ thấy mình cực kỳ hạnh phúc, tự do, mãn nguyện. Bạn sẽ “Thẳng lưng mà bước, ngẫng đầu mà bay”. Bạn giống như vua, muốn làm gì thì làm…
– Sẽ phát huy hết khả năng, năng lực của mình
Khi sống theo mình bạn sẽ phát huy hết tất cả các khả năng, các năng lực, các sở trường, các kỹ năng vốn có của mình, lúc đó bạn mới thật sự là chính mình, là phiên bản tốt nhất của chính mình. Bạn sẽ dốc toàn bộ sức lực, khả năng, năng lực của mình để làm công việc mà bạn yêu thích, từ đó giá trị mà bạn mang lại cho bạn, cho đời, cho người sẽ lớn hơn rất nhiều so với bạn phải làm những công việc bạn không thích, không muốn làm.
– Bạn không hối tiếc điều gì nếu thất bại
Khi bạn đã sống theo mình, đã nỗ lực hết sức mình rồi nhưng vẫn thất bại, bạn cũng chẳng có gì phải hối tiếc hay ân hận cả. Có nhiều người khi về già nói rằng: Nếu khi còn trẻ tôi biết điều này, điều nọ; nếu trước đây tôi làm điều này, điều nọ; nếu trước đây tôi không nghe lời người này, người nọ…Bạn nên nhớ rằng: Nếu, tại, vì, giá như, phải chi… người anh hùng không bao giờ nói. Bạn hãy sống thế nào để: Đậy nắp quan tài phận đã yên, đừng để: Đậy nắp quan tài phận chẳng yên…
3. Làm cách nào để sống theo mình
– Con đường bạn chọn phải phù hợp, khả thi
Không ai biết bạn bằng bạn, không ai hiểu bạn bằng bạn, bạn phải biết mình đang nằm ở đâu trong cái thế giới này, tài năng và sức lực của mình đến đâu, hoàn cảnh và tiền bạc của mình thế nào để chọn cho mình một công việc, một ngành nghề, một con đường phù hợp nhất, khả thi nhất với bạn. Nếu con đường bạn chọn sai lầm, không phù hợp hay không khả thi với bạn, bạn sẽ không bao giờ đi đến đích được, bạn không bao giờ sống theo mình được…
– Bạn phải có năng lực và nghị lực
Sau khi chọn xong cho mình một công việc, một ngành nghề, một con đường phù hợp, bạn phải có năng lực và nghị lực để theo đuổi con đường bạn chọn. Bạn nên nhớ rằng nếu không đi được đường thẳng bạn hãy đi đường vòng, bạn vẫn đến đích được miễn là bạn không bỏ cuộc…
Bản thân tôi trước đây sau khi học xong đại học, tôi rất muốn ở lại trường giảng dạy nhưng không xin được, tôi phải đi làm kiếm tiền và học lên cao học, sau khi học xong cao học và đi dạy thỉnh giảng ở một số nơi, rồi sau đó tôi mới xin vào làm giảng viên được.
Tôi được biết có một đồng nghiệp của tôi, lúc đầu cô ấy chỉ học Trung cấp thôi, nhưng cô ấy đi làm rồi học lên cao đẳng, đại học, cao học, tiến sĩ và cuối cùng cô ấy cũng xin vào làm giảng viên được.
Vấn đề chính là bạn phải có năng lực, quyết tâm và không bỏ cuộc.
Thứ hai, cho dù con đường bạn chọn có phù hợp, có khả thi với bạn nhưng khi bạn thực hiện, bạn sẽ gặp muôn vàn khó khăn, trở ngại đòi hỏi bạn phải vượt qua chứ không phải lúc nào cũng bằng phẳng hết được.
– Sự may mắn
Dù ở vị trí nào, công việc nào, ngành nghề nào, con đường nào bạn cũng cần một chút may mắn để thành công. Nhưng bạn nỗ lực nhiều, cố gắng nhiều thì may mắn thường sẽ đến với bạn nhiều và ngược lại. Hãy tin tôi đi.
III/ NHỮNG LÝ DO CHÍNH KHIẾN BẠN KHÔNG SỐNG TỰ LẬP, KHÔNG SỐNG THEO MÌNH ĐƯỢC
Sống tự lập và sống theo mình, hầu hết mọi người đều muốn, nhưng để làm được điều đó không hề đơn giản, đòi hỏi bạn phải nổ lực và cố gắng rất nhiều. Nhưng người ta làm được thì bạn làm được. Nói như Henry Ford: “ Nếu bạn nói là bạn có thể hay bạn không thể, tất cả đều đúng”. Vấn đề chính nằm ở bạn.
Sau đây là những yếu tố chính khiến bạn không sống tự lập và không sống theo mình được:
1/Năng lực và nghị lực của bạn quá yếu
Nếu năng lực của bạn quá yếu và bạn thiếu nỗ lực, quyết tâm thì bạn không thể nào sống tự lập hay sống theo mình được. Nói như Lý Thượng Long “ Không nổ lực đừng tham vọng”.
2/ Con đường bạn chọn sai lầm
Nếu con đường bạn chọn, công việc bạn chọn, ngành nghề bạn chọn sai lầm, không phù hợp, hay không khả thi với bạn, không thích hợp với bạn, bạn không thể sống tự lập hay sống theo mình được. Bạn lưu ý rằng: “Không phải con đường nào cũng đến được La mã”.
3/Sự bất hạnh và rủi ro
-Nếu bạn sống ở một đất nước bị chiến tranh, quá nghèo khó, hoặc thời thế đổi thay bạn rất khó để sống tự lập và sống theo mình.
– Nếu bạn sinh ra bị tật nguyền, hay ốm đau, bệnh tật bẫm sinh…Lúc đó bạn muốn sống tự lập hay sống theo mình cũng rất khó.
– Nếu bạn lấy phải một người bạn đời không đồng cảm, không muốn bạn sống tự lập và sống theo mình. Điều này xảy ra rất nhiều. Trong trường hợp này bạn sẽ có 2 phương án lựa chọn, một là phương án 1: Bạn nghe theo người bạn đời; hai là phương án 2: Bạn ly dị rồi sống tự lập và sống theo mình. Chọn phương án nào là tùy thuộc ở hoàn cảnh và mong muốn của bạn. Nhưng nhiều người chọn phương án 2 vì “Thà là rằng như thế”. Bạn nên nhớ rằng chọn người bạn đời là một trong những quyết định quan trọng nhất của cuộc đời. Bạn hãy đọc bài viết: Làm cách nào để sống một cuộc đời hạnh phúc hoặc có một gia đình hạnh phúc và không ly hôn của tác giả trong Blog này.
– Những rủi ro khác mà bạn gặp trên bước đường bạn thực hiện lựa chọn của mình hay trong cuộc sống như ốm đau, tai nạn…
TÓM LẠI
Đời người hạn hữu “60 năm cuộc đời”. Nếu bạn đã sống tự lập và sống theo mình, coi như bạn đã làm chủ được phần lớn cuộc đời hạn hữu của mình rồi. Bạn sống như thế nào mà trước khi mất, bạn cảm thấy hài lòng, mãn nguyện với những gì mình đã sống, với những gì mình đã làm cho mình, cho đời, cho người trong cuộc đời này, bạn không có gì phải hối tiếc hay ân hận, khi đó bạn mới sống một cuộc đời trọn vẹn, ý nghĩa, hữu ích và đến lúc mất, bạn cứ yên lòng nhắm mắt…
Người viết
Nguyễn Đăng Đệ
